Niewielkim miastem z bogatą historią jest Biecz. Pod względem ilości zabytków w Małopolsce ustępuje tylko stolicy województwa, dlatego nazywany jest często „Małym Krakowem”. Bywa też określany „polskim Carcassonne”, dzięki zachowanym fragmentom średniowiecznych murów miejskich i zabudowy z początków XIV w. Warto wiedzieć, że z Biecza pochodził Marcin Kromer, jeden z przywódców polskiej kontrreformacji i sekretarz króla Zygmunta I Starego. Według legendy miasto, za darowanie życia, obiecał wybudować okrutny zbój Becz. Łupił on bogatych kupców, a niekiedy i biednych chłopów. Zgromadził liczne skarby, o miejscu ukrycia których wiedział tylko on. W zamian za ocalenie życia złożył deklarację wybudowania osady. Prawa miejskie miastu nadano w 1257 r., a dzięki położeniu stało się ważnym punktem na szlaku handlowym z Węgier, rozrastając się i bogacąc. Od czasów średniowiecznych nie zmienił się układ urbanistyczny miasta. Na prostokątnym, dużym rynku znajduje się ratusz z przepiękną, renesansową wieżą, która góruje nad okolicą i jest widoczna z niemal każdego punktu Biecza. Władze miasta kilka lat temu przywróciły zwyczaj wygrywania z niej południowego hejnału.
Kierując się drogą krajową nr 28 na południe dojedziemy do Szymbarku, w którym znajduje się dwór rodziny Groblewskich – ważny ośrodek konspiracyjny w czasie II wojny światowej. Z kolei w Bobowej, w Dworze Długoszowskich wychowywał się Bolesław Wieniawa-Długoszowski, adiutant Józefa Piłsudskiego. Wieniawa był jedną z najbarwniejszych postaci międzywojennej Polski, a do Bobowej przyjeżdżał na wypoczynek.
Do sławnych postaci odwiedzających Pogórza zaliczyć należy pianistę Ignacego Jana Paderewskiego. W położonej w pobliżu Ciężkowic Kąśnej Dolnej znajduje się posiadłość, w której mistrz muzyki klasycznej mieszkał i tworzył w latach 1897 – 1903. Obecnie w dworze znajduje się muzeum, organizowane są tam wspaniałe koncerty pianistyczne.
W Ciężkowicach możemy zobaczyć doskonale zachowany średniowieczny układ urbanistyczny. Miasto założono na planie prostokąta, na środku którego znajduje się rynek o wymiarach 130 m x 100 m, zwieńczony wybudowanym w 1836 r. ratuszem. Rynek otaczają podcieniowe domy wzniesione na przełomie XVIII i XIX w. o osobliwej architekturze – drewniane lub częściowo murowane, parterowe, zwrócone szczytem do rynku, z głębokimi podcieniami wspartymi na ozdobnych, drewnianych słupach. Pod niektórymi domami znajdują się piwnice o kamiennych, kolebkowych sklepieniach. W Ciężkowicach warto zwiedzić kościół św. Andrzeja Apostoła, gdzie zobaczyć można cudowny obraz Chrystusa Miłosiernego Ecce Homo, podarowany miastu przez papieża Innocentego XI.
Z Ciężkowic warto się udać do Ryglic, gdzie w odrestaurowanym spichlerzu dworskim utworzono izbę regionalną, pokój mieszczański oraz salę wystawienniczą.
Kierując się z Ryglic na zachód nie sposób ominąć Zakliczyna. W tej miejscowości zachowała się drewniana zabudowa, konkretnie parterowe domy z XVIII i XIX w. Widać je zwłaszcza przy rynku. Wartym uwagi jest również kościół św. Idziego, ufundowany w XII w. przez benedyktynów.
W Rożnowie, położonym na południe od Zakliczyna, na stromym wzgórzu nad Dunajcem znajdują się ruiny zamku z XIV w. Ciekawostką jest, że w 1426 r. znalazł się on w posiadaniu sławnego Zawiszy Czarnego z Garbowa. To nie jedyna atrakcja miejscowości – w Rożnowie znajduje się renesansowa budowla obronna, która jest częścią twierdzy wzniesionej przez Jana Amora Tarnowskiego w XVI w. W owych czasach była to jedna z najnowocześniejszych twierdz w całej Europie.
Zmierzamy do Czchowa nad Dunajcem. Na wzgórzu widać basztę, która jest fragmentem dawnego zamku gotyckiego. Ze wzgórza, które przejęło nazwę po fortalicji, rozpościera się wspaniały widok na dolinę Dunajca. Inną atrakcją miejscowości jest rynek z zabytkowymi kamienicami z podcieniami oraz zespół kościoła parafialnego Narodzenia NMP.
Ogromnym zainteresowaniem cieszy się również Pałac Goetzów w położonym ok. 20 km na północ od Czchowa Brzesku. Był on dawną siedzibą rodziny Goetzów okocimskich, właścicieli i twórców Browaru Okocim. Obecnie mieści się tam restauracja, a w kompleksie organizuje się uroczystości ślubne lub firmowe.
Z Brzeska przenosimy się na południowy - wschód do dawnej rezydencji Kmitów, Barzów, Stadnickich, Lubomirskich, Sanguszków, Potockich i Zamoyskich – zamku w Wiśniczu. Z warownią związana jest pewna legenda. Po wygranej bitwie Polaków z Turkami pod Chocimiem w 1672 r. przy budowie fortecy pracowali jeńcy wzięci do niewoli nad Dniestrem. Mieli oni próbować ucieczki z zamku, korzystając ze skonstruowanych przez siebie skrzydeł. Niestety plan nie powiódł się, a na pamiątkę miejsca upadku śmiałków oznaczono kolumnami.
Pozostajemy w cieniu zabytkowych warowni i przenosimy się do zamku królewskiego w Dobczycach. Został on zbudowany w XIV w., aż do 1702 r. pełnił rolę wojskowej warowni. Kres świetności fortalicji nastąpił po inwazji Szwedów – od tej pory zamek zaczął podupadać, a w XIX w. rozpoczęła się jego rozbiórka. Obecnie częściowo odrestaurowany zamek jest udostępniony zwiedzającym i odwiedza go rocznie prawie 20 tys. turystów z kraju i zagranicy. W samym mieście na uwagę zasługują kościoły: Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, w którego centralnej części ołtarza głównego umieszczono polichromowaną gotycką pietę łączoną z warsztatem Wita Stwosza datowaną na XV w. oraz św. Jana Chrzciciela, w którym znajduje się dziecięce epitafium wykonane z białego marmuru przez Sebastiana Lubomirskiego w XVI w., ciekawa ambona, pięć ołtarzy drewnianych oraz stacje Męki Pańskiej z XVIII w. Przy świątyni wzniesiona została XIX-wieczna dzwonnica. W jej środkowej arkadzie znajduje się dzwon „Jan” odlany w 1504 roku, który przetrwał czasy II Wojny Światowej. Wspomniane świątynie, Wzgórze Staromiejskie i Mury Miejskie oraz inne punkty w mieście tworzą ścieżkę turystyczną „Śladami historii”.
Z innych interesujących zabytków nie można pominąć gotyckiego kościoła św. Marii Magdaleny w Zborowicach, pałacyków w Sierakowie i Paszkówce, gdzie obecnie mieszczą się hotele oraz drewnianego dworku Koryznówka w Nowym Wiśniczu. W tym Muzeum Pamiątek po Janie Matejce podziwiać można przedmioty związane z pobytami artysty na ziemi wiśnickiej. Warto wspomnieć, że Koryznówka jest jednym z zabytków Szlaku Architektury Drewnianej.